Valbeveiliging is een van de belangrijkste veiligheidsmaatregelen in de bouw. Vallen van hoogte is nog steeds een veelvoorkomend risico en kan ernstige gevolgen hebben. Daarom heeft de overheid duidelijke regels opgesteld om valgevaar te beperken. In deze blog leggen we uit wat de wet zegt over valbeveiliging en welke maatregelen je moet nemen.
Waarom is valbeveiliging belangrijk?
Werken op hoogte komt veel voor in de bouwsector, bijvoorbeeld bij werkzaamheden op daken, steigers of hoogwerkers. Een val van enkele meters kan al ernstige verwondingen of zelfs dodelijke ongelukken veroorzaken. Naast de veiligheid van werknemers zorgt goede valbeveiliging ervoor dat bouwbedrijven voldoen aan de wettelijke verplichtingen en boetes voorkomen.
Welke wetten en regels gelden voor valbeveiliging?
In Nederland gelden verschillende wetten en regels om werken op hoogte veiliger te maken:
- Arbowet: De Arbeidsomstandighedenwet stelt dat werkgevers verplicht zijn om een veilige werkplek te creëren. Dit geldt zeker bij werkzaamheden op hoogte.
- Arbobesluit: Hierin staan de specifieke maatregelen beschreven die genomen moeten worden om valgevaar te voorkomen.
- Bouwbesluit: Dit besluit richt zich op de veiligheidseisen in de bouwsector, inclusief regels voor valbeveiliging bij bouwwerkzaamheden.
- NEN-normen: Deze normen beschrijven de technische eisen voor valbeveiligingsmiddelen, zoals harnassen, veiligheidslijnen en ankerpunten.
Wanneer is valbeveiliging verplicht?
Valbeveiliging is verplicht bij:
- Werkzaamheden vanaf 2,5 meter hoogte: Zodra je werkt op 2,5 meter of hoger, ben je verplicht om valbeveiligingsmaatregelen te treffen.
- Risicovolle omstandigheden: Zelfs bij lagere hoogtes is valbeveiliging nodig als er extra risico’s zijn, bijvoorbeeld werken boven water, wegen of gevaarlijke machines.
Welke maatregelen moet je nemen?
- Collectieve valbeveiliging
Dit zijn maatregelen die meerdere werknemers tegelijk beschermen:
- Leuningen en hekwerken: Plaats stevige barrières langs randen van daken of steigers.
- Vangnetten: Deze zorgen voor opvang als iemand toch valt.
- Veilige steigers: Zorg dat steigers voorzien zijn van leuningen en voldoen aan de veiligheidseisen.
- Persoonlijke valbeveiliging (PBM)
Deze maatregelen beschermen individuele werknemers:
- Harnassen: Een goed passend harnas verdeelt de druk bij een val en houdt de werknemer veilig.
- Veiligheidslijnen: Deze lijnen verbinden het harnas met een stevig ankerpunt.
- Schokdempers: Deze verminderen de impact van een val.
- Inspectie en onderhoud
Valbeveiligingsmiddelen moeten regelmatig worden gecontroleerd. Volgens de wet moet dit minstens één keer per jaar gebeuren door een gecertificeerde specialist.
Wat gebeurt er als je de regels niet naleeft?
Als je de regels voor valbeveiliging niet naleeft, kun je te maken krijgen met:
- Boetes: De Inspectie SZW (voorheen de Arbeidsinspectie) kan hoge boetes opleggen aan werkgevers die niet aan de regels voldoen.
- Aansprakelijkheid: Bij een ongeval kan de werkgever aansprakelijk worden gesteld voor letselschade.
Tips voor veiliger werken op hoogte
- Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E): Breng de risico’s van werken op hoogte in kaart en neem passende maatregelen.
- Trainingen: Zorg dat werknemers getraind zijn in het gebruik van valbeveiligingsmiddelen.
- Regelmatige keuring: Controleer jaarlijks of de valbeveiliging nog voldoet aan de veiligheidsnormen.
Valbeveiliging is verplicht en onmisbaar in de bouw. Door collectieve en persoonlijke valbeveiliging te combineren en regelmatig inspecties uit te voeren, verklein je het risico op ernstige ongevallen. Zorg dat je op de hoogte bent van de regels en kies altijd voor veilige en gecertificeerde middelen.
Wil je advies over de juiste valbeveiliging voor jouw bouwproject? Neem dan contact op met Kedge, specialist in veilige en betrouwbare oplossingen voor werken op hoogte. Veiligheid begint met de juiste keuze!